کیبورد مکانیکال چیست؟ نکاتی که قبل از خرید باید بدانید

کیبوردها فقط وسیله‌ای برای تایپ‌کردن نیستند و به بخشی از تجربه‌ی روزمره‌ی بسیاری از ما تبدیل شده‌اند. تفاوتی نمی‌کند گیمر باشید، برنامه‌نویس یا حتی کسی که روزانه چند ساعت با لپ‌تاپ کار می‌کند؛ در هر حالت، انتخاب یک کیبورد مناسب مهم‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید و می‌تواند سرعت، دقت و حتی لذت کارتان را چند برابر کند. کیبورد مکانیکال یکی از انواع کیبوردهای نه‌چندان ارزان‌قیمت است که محبوبیت زیادی در میان گیمرها، برنامه‌نویس‌ها، نویسندگان و کاربران حرفه‌ای دارد؛ محبوبیتی که در ادامه با بررسی دقیق اینکه کیبورد مکانیکال چیست و چه برتری‌هایی نسبت به کیبورد معمولی دارد، به دلایل آن پی خواهیم برد.

به دنبال خرید یک کیبورد مکانیکال برای بازی کردن هستید؟ سری به مقاله راهنمای خرید بهترین کیبورد گیمینگ بزنید.

تاریخچه کیبورد مکانیکال؛ سفری از دل جنگ سرد به دنیای مدرن

پیش از آنکه کیبوردهای نازک و بی‌صدای لپ‌تاپ‌ها یا صفحه‌کلیدهای لمسی موبایل وارد زندگی ما شوند، دنیا شاهد ظهور کیبوردهایی بود که با هر فشار کلیدشان، حس واقعی تایپ و کنترل به کاربر منتقل می‌شد؛ کیبوردهای مکانیکال. در ادامه، نگاهی به تاریخچه پر فراز و نشیب این کیبوردها که به‌نوعی الهام‌بخش انواع کیبوردهای امروزی محسوب می‌شوند، خواهیم داشت تا با این محصول شگفت‌انگیز، بهتر آشنا شویم.

دهه ۱۹۷۰ تولد کیبوردهای مکانیکال؛ زمانی که تایپ فقط تایپ بود

در اواخر دهه ی ۶۰ و اوایل دهه ی ۷۰ میلادی، کامپیوترها از انحصار سازمان های دولتی مانند ناسا خارج شدند و آرام آرام راه خود را به منازل و دفاتر کاری کوچک و بزرگ باز کردند. برخلاف ابر کامپیوترهای IBM با آن ساختار عجیب و غریبشان، این کامپیوترهای شخصی و رومیزی، به دستگاهی برای ورود اطلاعات نیاز داشتند که کار با آن برای کاربر راحت باشد و همین نیاز هم تبدیل به جرقه ای برای تولید اولین کیبوردهای مکانیکال با استفاده از سوئیچ‌های فیزیکی مکانیکی شد.

اولین گام برای تولید کیبورد مکانیکال با Alps SCB1A163 برداشته شد؛ کیبوردی که در اوایل دهه ی ۷۰ میلادی به سفارش دانشگاه UCLA توسط شرکت Alps تولید شد. این کیبورد از سوئیچ‌های Reed مکانیکی استفاده می‌کرد که با عبور یک آهنربا از کنار آن‌ها، تماس برقرار می‌شد. این سوئیچ‌ها بدون تماس فیزیکی عمل می‌کردند و عمر بسیار بالایی داشتند.​

دهه ۱۹۸۰؛ حرکت روی تردمیل پیشرفت

افزایش محبوبیت کیبورد مکانیکال پیشِ چشم کاربران سبب شد که آرام‌آرام شرکت‌های معروف نیز، وارد میدان شوند و مدل‌های خودشان را روانه‌ی بازار کنند. یکی از شرکت‌های پیشرو در تولید کیبورد مکانیکال در دهه‌ی ۸۰ میلادی، IBM بود؛ شرکتی که در سال ۱۹۸۵ کیبورد افسانه‌ای IBM Model M را معرفی کرد. این کیبورد از سوئیچ‌هایی به نام Buckling Spring استفاده می‌کرد که با صدای کلیک خاص و عملکرد دقیقش به سرعت به یکی از محبوب‌ترین محصولات برای کاربران تبدیل شد. این مدل در مقایسه با محصولات امروزی، شاید بسیار ساده به نظر برسد، اما هنوز هم از نظر بسیاری از کاربران حرفه‌ای و کلکسیونرها به عنوان یک شاهکار در دنیای کیبورد شناخته می‌شود.

این دهه در کنار عرضه‌ی محصولات متنوع از سمت برندهای معروف، شاهد تغییراتی در طراحی سوئیچ کیبوردهای مکانیکال بود. کیبورد UDS Comtest CEX-17C در سال ۱۹۸۰ به عنوان اولین کیبورد مکانیکال مجهز به سوئیچ‌های M6 و M7 شرکت Cherry روانه‌ی بازار شد. این سوئیچ‌ها قبل از معرفی سوئیچ‌های معروف MX توسعه یافته بودند و کارایی مناسبی داشتند؛ اما با معرفی سوئیچ های Cherry MX در سال ۱۹۸۳، عمر کوتاه کیبوردهای مکانیکال مجهز به سوئیچ‌های M6 و M7 نیز در همان اوایل مسیر به انتها رسید. 

دهه ۱۹۹۰؛ ورود رقیب تازه نفس به بازار و کاهش محبوبیت مکانیکال‌ها

علی‌رغم پیشرفت‌های قابل‌توجه کیبوردهای مکانیکال در دهه‌ی ۸۰، تولیدکنندگان به دنبال کاهش هزینه تولید و افزایش عمر دستگاه‌ها بودند و تولید کیبوردهای مکانیکال را در تضاد با این هدف می‌دانستند. این موضوع تا جایی جدی شد که در اوایل دهه‌ی ۹۰ میلادی، کیبوردهای غشایی یا ممبران (Membrane Keyboards) را وارد بازار کرد.

کیبوردهای غشایی سبک‌تر، بی‌صداتر و ارزان‌تر از کیبوردهای مکانیکال بودند. به همین دلیل، اکثر تولیدکنندگان از مکانیکال‌ها فاصله گرفتند و به سمت طراحی کیبوردهای غشایی رفتند. این موضوع باعث شد که مکانیکال‌ها برای مدتی از بازار عمومی کنار بروند و فقط در محصولات صنعتی یا تخصصی باقی بمانند.

دهه ۲۰۱۰ تا امروز؛ بازگشت شکوه‌مند مکانیکال‌ها

اواخر دهه‌ی ۲۰۰۰ و اوایل ۲۰۱۰، موج جدیدی از علاقه به کیبوردهای مکانیکال بین گیمرها، برنامه‌نویس‌ها و کاربران حرفه‌ای شکل گرفت. برندهایی مثل Corsair و Razer و Cherry و SteelSeries با معرفی مدل‌های جدید کیبورد مکانیکال، یک زلزله‌ی تکان‌دهنده در بازار ایجاد کردند به‌طوری که کیبوردهای مکانیکال در پیشِ چشم کاربران نه فقط به محصولاتی برای تایپ‌کردن، بلکه به کیبوردهای بسیار خوش‌ساخت و جذابی برای کاربری‌های حرفه‌ای مانند بازی‌کردن، طراحی و برنامه‌نویسی تبدیل شدند.

از اوایل سال ۲۰۱۰ تا به امروز، روند پیشرفت در طراحی و عملکرد کیبوردهای مکانیکال به حدی سریع پیش می‌رود که هر روز شاهد معرفی مدل‌های جدیدی از این محصول از کیبوردهای گیمینگ RGB گرفته تا کیبوردهای مینیمالیستی مخصوص تایپیست‌ها هستیم. این تنوع به شما امکان می‌دهد که نوع سوئیچ، طراحی بدنه، جنس کلیدها (keycaps) و حتی صدای تایپ کیبورد دلخواهتان را انتخاب کنید. این سطح از شخصی‌سازی و دقت، کیبوردهای مکانیکال را به یک دنیای جذاب برای حرفه‌ای‌ها تبدیل کرده است.

ساختار کیبورد مکانیکال؛ ترکیبی از جذابیت و نوآوری

پیش از اینکه به سراغ بررسی نحوه عملکرد کیبورد مکانیکال برویم، بهتر است با بخش‌های مختلف این کیبورد آشنا شوید تا درک بهتری نسبت به وظایف هر یک از این بخش‌ها و اهمیت حضور آن‌ها در ساختار کیبوردهای مکانیکال داشته باشید.

۱. کلاهک یا Keycaps

این بخش از کیبوردهای مکانیکال، قطعه‌ای است که روی سوئیچ‌های مکانیکی قرار می‌گیرند و با انگشتان خود آنها را فشار می‌دهید. بیشتر کلاهک‌های کیبوردهای مکانیکال از پلی‌بوتیلن ترفتالات (PBT) یا آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS) ساخته می‌شوند. این دو ماده، قیمت تمام شده برای تولید کلید را کاهش می‌دهند، اما به غیر از این موارد، امکان ساخت کلاهک‌ها از هر ماده‌ی دیگری مانند رزین، چوب، فلزاتی مانند آلومینیوم، فولاد ضدزنگ (استیل) یا حتی طلا نیز وجود دارد.

۲. سوئیچ مکانیکی یا Mechanical Switches

مهم‌ترین تفاوت کیبورد مکانیکی با معمولی، مربوط به همین بخش است؛ قطعه‌ای که ضربات انگشتان ما روی کلاهک کیبورد مکانیکال را به PCB (برد مدار چاپی) منتقل می‌کند. صدایی که هنگام تایپ‌کردن می‌شنوید، نور پس زمینه‌ی کیبورد (RGB)، نیروی مورد نیاز برای تایپ‌کردن و حسی که از کار با کیبوردهای مکانیکال می‌گیریم، به طور مستقیم با سوئیچ‌های مکانیکی در ارتباط است. 

تقریباً تمام مدل‌های سوئیچ‌های مکانیکی در بازار، از بخش‌های زیر تشکیل شده‌اند: 

• قسمت بالایی یا Upper Housing: قسمت بالایی سوئیچ که صفحه‌کلید روی این قسمت قرار می‌گیرد.
• ساقه یا Stem: زمانی که این قسمت فشرده می‌شود، کلید تا حدودی پایین می‌رود و بخش Crosspoint را فعال می‌کند.
• نقطه تقاطع یا Crosspoint: این قسمت، ضربه‌ی انگشتان ما روی کلاهک را به PCB منتقل می‌کند و PCB نیز این ضربه را به شکل سیگنال به کامپیوتر می‌فرستد.
• فنر یا Spring: مقاومت فنر باعث می‌شود که کلیدهای صفحه‌کلید پس از هر فشرده‌شدن، به سرعت به موقعیت اصلی خود برگردند.
• پایه یا Housing Base: این بخش سوئیچ را به PCB یا صفحه کلید متصل می‌کند.
• بخش LED: در برخی از صفحه‌کلیدهای دارای نور پس‌زمینه، یک چراغ LED تک رنگ وجود دارد که در پایین‌ترین بخش سوئیچ قرار می‌گیرد.

سوئیچ‌های مکانیکی بر اساس نحوه‌ی عملکرد خود، در سه نوع مختلف تولید می‌شوند که بهتر است پیش از انتخاب کیبوردهای مکانیکال، با این سوئیچ‌ها آشنا باشید و بر اساس انتظاراتی که از کیبورد خود دارید، مدل مجهز به سوئیچ مناسب را انتخاب کنید. انواع سوئیچ‌های مکانیکی عبارت‌اند از:

نوع سوئیچ	نمونه‌ معروف	بازخورد حسی	صدای کلیک	مناسب برای
کلیکی (Clicky)	Cherry MX Blue	✅	✅	تایپ زیاد، علاقه‌مندان به صدای تایپ
لمسی (Tactile)	Cherry MX Brown	✅	❌	کاربرانی که به بازخورد نیاز دارند اما صدای کم‌تری می‌خواهند
خطی (Linear)	Cherry MX Red	❌	❌	گیمرها و افرادی که به سرعت و نرمی عملکرد اهمیت می‌دهند

۳. جعبه کیبورد یا Keyboard Case

در کیبوردهای مکانیکال، تمام قطعات کیبورد، درون قسمتی با عنوان جعبه کیبورد قرار می‌گیرد. این بخش شامل دو قسمت قابل بالایی و پایینی است، اما معمولاً در اغلب اوقات، صرفاً قاب پایینی در طراحی کیبورد حفظ می‌شود.

۴. Gaskets

سازندگان انواع کیبوردهای مکانیکال گاهی اوقات برای محافظت از اجزای داخلی در برابر آلودگی، گردوغبار، آب و سایر مایعات از قطعه‌ای پلاستیکی به نام Gaskets استفاده می‌کنند. این قطعه معمولاً روی صفحه بالایی یا Plate و بین قاب بالایی و پایینی قرار می‌گیرد.

۵. صفحه بالایی یا Plate

برای حفظ موقعیت سوئیچ‌ها روی کیبوردهای مکانیکال معمولاً از ساختاری به نام صفحه بالایی یا Plate استفاده می‌شود. این صفحه، نقش واسطه‌ای حیاتی بین سوئیچ‌ها و برد PCB را ایفا می‌کند، اما با وجود اهمیتی که دارد، در همه کیبوردهای مکانیکال استفاده نمی‌شود.

۶. برد یا PCB

برد مدار چاپی یا PCB، در واقع مغز کیبورد است؛ بخشی که از مدارها، مقاومت‌ها و دیودهایی تشکیل شده است که نیروی ناشی از فشرده‌شدن کلیدها را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل و آن‌ها را به کامپیوتر ارسال می‌کند. در بسیاری از موارد، سوئیچ‌های مکانیکی روی این بخش از کیبورد لحیم می‌شوند، اما گاهی اوقات، نحوه‌ی برقراری ارتباط میان سوئیچ‌ها و برد PCB به شکلی است که هیچ لحیم‌کاری وجود ندارد، در نتیجه این کیبورد مجهز به قابلیت تعویض سریع (Hot-Swappable) برای حذف یا تعویض سوئیچ‌ها است.

۷. تثبیت کننده صفحه کلید یا Keyboard Stabilizers

این قطعه، یکی از مهم‌ترین بخش‌های کیبوردهای مکانیکال است که هرگونه لرزش هنگام تایپ‌کردن را از بین می‌برد و به واسطه‌ی آن، هیچ تفاوتی میان فشردن کلیدهای بزرگ مانند Space و کلیدهای کوچک‌تر احساس نمی‌کنید.

در ترب می‌توانید صدها مدل متنوع از ست ماوس و کیبوردهای مکانیکال یا معمولی دلخواه خود را با مقرون‌به‌صرفه‌ترین قیمت پیدا و خریداری کنید.

وقتی کلیدی را روی کیبورد مکانیکال فشار می‌دهید، کلاهک پایین می‌رود و سوئیچ زیر آن فعال می‌شود. نوع سوئیچ مشخص می‌کند که هنگام فشردن، چه حسی یا صدایی تجربه کنید. این سوئیچ، فشار انگشت را به برد اصلی (PCB) منتقل می‌کند تا سیگنالی برای کامپیوتر ارسال شود و اگر نور RGB هم وجود داشته باشد، از همین مسیر کنترل می‌شود.

مقایسه کیبورد مکانیکال و معمولی؛ جدالی جذاب، اما نابرابر

در نگاه اول، معمولاً مهم‌ترین و بزرگ‌ترین تفاوت کیبورد مکانیکی با معمولی که به چشمتان می‌آید، اندازه‌ی بزرگ‌تر کلاهک‌هایی است که در کیبوردهای مکانیکال به کار می‌رود. این تفاوت، مربوط به مجهز بودن کیبوردهای مکانیکال به سوئیچ‌های مکانیکی در زیر کلاهک است؛ قطعه‌ای که قابلیت‌ها و البته برتری‌های شگفت‌انگیزی را به کیبورد مکانیکال می‌بخشد که در ادامه، به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

ویژگی	کیبورد مکانیکال	کیبورد معمولی یا غشایی
مکانیزم عملکرد	دارای سوئیچ مکانیکی مجزا برای هر کلید	استفاده از لایه‌های غشایی و فشار نقطه‌ای
پاسخ‌دهی (Responsiveness)	بسیار سریع و دقیق، مناسب برای تایپ و بازی	کندتر و گاهی نیازمند فشار بیشتر
طول عمر کلیدها	حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون بار فشرده‌سازی	حدود ۵ تا ۱۰ میلیون بار فشرده‌سازی
قابلیت تعویض سوییچ	دارد، برخی مدل‌ها هات‌سواپ هستند	ندارد، کل برد به‌هم‌پیوسته است
صدای تایپ	معمولاً پرصدا (بسته به نوع سوییچ)	بسیار بی‌صدا یا نرم
وزن و ساختار	سنگین‌تر و محکم‌تر با بدنه فلزی یا مقاوم	سبک‌تر و اغلب پلاستیکی
سفارشی‌سازی و نورپردازی	بسیار بالا، با RGB، ماکرو، سوییچ قابل تغییر	محدود و ساده
قیمت	معمولاً گران‌تر	ارزان‌تر و اقتصادی‌تر
مناسب برای	گیمرها، تایپیست‌های حرفه‌ای، برنامه‌نویس‌ها	استفاده معمولی در خانه یا محل کار

مزایا و معایب کیبورد مکانیکال؛ گران اما با ارزش خرید بالا

کارکردن با کیبوردهای مکانیکال، تجربه‌ای است که به احتمال زیاد پس از رسیدن به آن، دیگر به سراغ کیبوردهای معمولی نمی‌روید. بااین‌حال، پیشنهاد می‌کنیم پیش از خرید کیبورد مکانیکال دلخواهتان، دست نگه دارید و با مطالعه مزایا و معایب این کیبوردها که در ادامه آورده‌ایم، با آگاهی بیشتری تصمیم بگیرید.

جمع‌بندی

چه گیمر باشید، چه برنامه‌نویس و کاربر حرفه‌ای و چه یک کاربر معمولی که به دنبال تجربه‌ای جدید از تایپ‌کردن هستید؛ کیبوردهای مکانیکال می‌توانند از پسِ برآورده‌کردن اغلب خواسته‌های شما به خوبی برآیند. این کیبوردها به دلیل سرعت بالا، ظاهر جذاب، طول عمر قابل‌توجه و فراهم‌کردن امکان شخصی‌سازی مطابق میل شما، جزو محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین انواع کیبورد در بازار به شمار می‌آیند.

اگر به دنبال خرید یک کیبورد مکانیکال حرفه‌ای و مناسب برای بازی‌کردن، برنامه‌نویسی، تایپ یا هر نوع کاربرد دیگری که در نظر دارید، هستید، جدول زیر به شما کمک می‌کند تا خریدی بهتر و مطمئن‌تر داشته باشید.

معیار	توضیحات
نوع سوئیچ	کلیکی (Clicky): صدادار و دارای بازخورد محسوس لمسی (Tactile): کم‌صدا با بازخورد لمسی خطی (Linear): بی‌صدا و روان، بدون بازخورد
نوع اتصال	سیمی: بدون تأخیر، مناسب بازی بی‌سیم (وایرلس/بلوتوث): میز مرتب‌تر، قابل‌حمل
اندازه کیبورد	Full Size: دارای نام‌پد TKL و سایزهای ۶۰/۶۵/۷۵٪: جمع‌وجورتر، بدون نام‌پد
قابلیت تعویض سوئیچ (Hot-Swappable)	امکان تعویض سوئیچ‌ها بدون لحیم‌کاری
ویژگی‌های گیمینگ	Anti-Ghosting: جلوگیری از خطا هنگام فشردن چند کلید N-Key Rollover: اجرای دقیق تمام ورودی‌ها

اگر به دنبال خرید کیبورد مکانیکال با بهترین قیمت هستید، می‌توانید کیبورد دلخواه خود را با مقرون‌به‌صرفه‌ترین قیمت از فروشگاه‌های دارای نشان ضمانت ترب خریداری کنید تا در صورت بروز مشکلاتی مانند معیوب بودن کالا، عدم ارسال یا مغایرت کالا و عدم جبران خسارت توسط فروشنده، مبلغ پرداختی خود را از ترب پس بگیرید.

پرسش های متداول در مورد کیبورد مکانیکال