روغن موتور باکیفیت نقش بسیار مهمی در کاهش استهلاک قطعات متحرک موتور و خنک‌کاری آن دارد. با اینکه در هر دو نوع کاربراتوری و انژکتوری پراید، روغن موتور نقش مهم و کلیدی ایفا می‌کند، اما در پرایدهای انژکتوری به دلیل عملکرد بسیار دقیق‌تر سوپاپ، پیستون و سیلندر و همچنین اهمیت تمیز بودن سنسورهایی مانند سنسور اکسیژن و سنسور مپ، کیفیت روغن موتور اهمیت بیشتری دارد. در این مقاله از بلاگ ترب ابتدا ویژگی‌های بهترین روغن موتور برای پراید انژکتوری را بیان می‌کنیم و سپس تعدادی از بهترین مارک‌های روغن برای این خودروی دوست‌داشتنی را معرفی خواهیم کرد.
مقایسه انژکتور و کاربراتور
موتور خودرو برای تولید قدرت، مخلوطی از سوخت و هوا را فشرده و منفجر می‌کند. هر چه نسبت سوخت به هوا دقیق‌تر باشد، انرژی بیشتری تولید خواهد شد و به تبع خودرو عملکرد بهتر و قدرت بیشتری خواهد داشت.
در خودروهای قدیمی‌تر، مانند پرایدهای مدل قبل از سال 1383، قطعه‌ای به نام کاربراتور وظیفه تنظیم نسبت سوخت و هوا را بر عهده داشت. کاربراتور ترکیب بنزین و هوا را به صورت مکانیکی و بسیار ساده انجام می‌دهد و به همین دلیل مصرف سوخت و آلایندگی خودروهای کاربراتوری بسیار بالاست.
در خودروهای جدید و به‌روزتر که مطابق با استانداردهای سخت‌گیرانه مانند استاندارد آلایندگی یورو 4 تولید می‌شوند، انژکتور جایگزین کاربراتور شده است. این قطعه با استفاده از اطلاعاتی که از ECU یا همان کامپیوتر مرکزی خودرو دریافت می‌کند، سوخت را به صورت پودری به جریان هوا تزریق می‌کند. بعد از اینکه انژکتور سوخت را درون جریان هوای ورودی موتور تزریق می‌کند، این دو ماده درون محفظه احتراق با هم ترکیب می‌شوند. در خودروهای انژکتوری، سنسورهای مختلفی مانند سنسور اکسیژن، که میزان اکسیژن موجود در دود اگزوز را اندازه می‌گیرد، و سنسور مپ، که فشار هوای ورودی به موتور را نشان می‌دهد، وجود دارند تا ECU بتواند نسبت درست سوخت به هوا را در شرایط مختلف اندازه‌گیری کند.
استفاده از روغن‌های بی‌کیفیت که درون موتور می‌سوزند و بخارات اضافی تولید می‌کنند، می‌تواند روی دقت سنسورها و عملکرد انژکتور تاثیرگذار باشد و از این طریق باعث افزایش آلایندگی موتور و کاهش قدرت آن شوند.
جدول زیر تفاوت انژکتور و کاربراتور را دقیق‌تر نشان می‌دهد:
| ویژگی | کاربراتور | انژکتور |
|---|---|---|
| روش سوخت رسانی | مکانیکی | الکترونیکی |
| مصرف سوخت | زیاد | بهینه |
| میزان آلایندگی | زیاد | کم |
| قدرت و شتاب | نوسان دارد | یکنواخت و قوی |
| هزینه تعمیرات | ارزان | گران |
| نیاز به دیاگ | ندارد | دارد |
| روشن شدن در هوای سرد | کند و سخت | راحت و سریع |
| کنترل توسط ECU | خیر | بله |
| حساسیت به کیفیت روغن | کم | زیاد |
| طول عمر | کم | زیاد |
اکثر پرایدهای تولیدشده بعد از سال 1383 مجهز به انژکتور هستند.
در مطلبی دیگر، لیستی از بهترین برندهای روغن موتور برای انواع پراید را ارائه داده‌ایم که می‌توانید به این لیست هم نگاهی بیندازید.
ویژگی‌های بهترین روغن موتور برای پراید انژکتوری
در هنگام خرید روغن موتور برای پراید انژکتوری باید به چه نکاتی توجه کنیم؟ بهترین روغن کدام است؟ آیا روغن موتور در تابستان و زمستان عملکرد متفاوتی از خود نشان می‌دهد؟ در ادامه مهم‌ترین ویژگی‌های روغن مناسب برای پراید انژکتوری را بیان خواهیم کرد. با توجه به این راهنمای خرید، می‌توانید بهترین روغن را برای سلامت قلب پراید انژکتوری انتخاب کنید:
1. ویسکوزیته (گرانروی)
ویسکوزیته یا گرانروی یعنی میزان غلظت روغن موتور. هر چه ویسکوزیته بالاتر باشد، روغن غلیظ‌تر خواهد بود و مقاومت بیشتری در برابر جاری شدن و حرکت کردن از خود نشان می‌دهد. در طرف مقابل، روغن‌هایی با ویسکوزیته پایین، غلظت کمتری دارند و راحت‌تر حرکت می‌کنند.
روغن موتورهای غلیظ، روانکاری و محافظت از موتور را بهتر انجام می‌دهند، اما برای زمستان گزینه مناسبی به شمار نمی‌آیند؛ زیرا با سرد شدن هوا، غلظت و مقاومت آنان در برابر جاری شدن بیشتر می‌شود و فشار زیادی به اویل پمپ خودرو وارد می‌کنند. در برخی موارد حتی ممکن است روغن به اندازه کافی به موتور نرسد و باعث استارت سرد یا ایجاد آسیب و هزینه‌های سنگین شود.
در طرف مقابل روغن‌های رقیق عملکرد محافظتی بسیار خوبی در هوای سرد دارند. همچنین به دلیل مقاومت کم‌شان در برابر جاری شدن، مصرف سوخت را کاهش می‌دهند؛ اما این دسته از روغن‌ها در هوای گرم تابستان بیش از حد رقیق می‌شوند و ممکن است عمل روان کاری و محافظت از موتور را به خوبی انجام ندهند.
ویسکوزیته روغن موتور را با دو عدد نشان می‌دهند. عدد اول غلظت آن را در هوای سرد و عدد دوم ویسکوزیته روغن را در دمای بالا نشان می‌دهد. هرچه عدد اول کوچک‌تر باشد، روغن در شرایط آب و هوایی سرد عملکرد بهتری دارد. در طرف مقابل بزرگتر بودن عدد دوم، کیفیت بالای روغن در هوای گرم را نشان می‌دهد. به عنوان مثال روغنی با ویسکوزیته 20W-50 در هوای گرم کیفیت بیشتری از روغنی با گرانروی 10W-40 دارد، چون عدد دوم آن، یعنی 50، بزرگتر از عدد دوم روغن دیگر،یعنی 40، است. با این وجود روغن دوم در روزهای سرد زمستان بهتر از سلامت موتور محافظت می‌کند زیرا عدد اول آن ،یعنی 10، از عدد اول روغن دیگر، یعنی 20، کمتر است.
طبق توصیه سایپا، روغن مناسب برای پراید انژکتوری در مناطق سردسیر باید گرانروی 10W-40 و در مناطق گرم باید ویسکوزیته 20W-50 داشته باشد. همچنین اگر موتور پرایدتان فرسوده یا قدیمی است بهتر است از روغن با ویسکوزیته 20W-50 استفاده کنید.
2. نوع ماده پایه سازنده
روغن موتور از مواد پایه مختلفی ساخته می‌شود. پایه برخی روغن‌ها نفت خام است که روغن‌های معدنی نامیده می‌شوند. این نوع روغن‌ها قیمت پایینی دارند و بیشتر برای خودروهای قدیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. گروه دیگری از روغن‌ها از ترکیب نفت خام و مواد آزمایشگاهی خاص ساخته می‌شوند که به آن‌ها روغن موتورهای نیمه سنتیک گفته می‌شود. روغن‌های نیمه سنتیک قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای دارند و عملکرد قابل قبولی نیز از خود نشان می‌دهند. دسته آخر روغن‌ها نیز روغن موتورهای تمام سنتیک هستند که کاملا از مواد آزمایشگاهی خاص و ویژه ساخته شده‌اند. این روغن‌ها از افزودنی‌های خاصی برای رسوب زدایی و محافظت از موتور در برابر استهلاک بهره می‌برند و به همین دلیل قیمت آنان از دو نوع قبلی گران‌تر است.
روغن نیمه سنتیک یا تمام سنتیک بهترین گزینه برای پراید انژکتوری به شمار می‌آید. بهتر است از روغن‌های معدنی برای این خودرو استفاده نکنید.
3. استانداردهای روغن موتور
برای تعیین میزان کیفیت روغن موتور، استاندارهای مختلفی از طرف سازمان‌های گوناگون در سراسر جهان مطرح شده است که مهم‌ترین آن‌ها استاندارد API است. این استاندارد تقریبا برای همه روغن موتورهای خودرو یا موتورسیکلت در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. رده‌بندی روغن‌ها در استاندارد API با دو حرف انگلیسی انجام می‌شود. حرف اول، S انگلیسی، ثابت است و حرف دوم هر چه در الفبای زبان انگلیسی جلوتر باشد، کیفیت بالاتر روغن را نشان می‌دهد. برای مثال روغنی با استاندارد SL از روغن با استاندارد SJ باکیفیت‌تر است.
استاندارد API روی بسته‌بندی تمام روغن‌های معتبر درج شده است. اگر لیبل استاندارد API را روی جعبه روغن ندیدید، بهتر است از خرید آن صرف نظر کنید و به سراغ برند دیگری بروید.
بهترین روغن موتور برای پراید انژکتوری باید استاندارد API SJ یا API SL داشته باشد. طبق دفترچه راهنمای خودرو استفاده از روغن‌هایی با کیفیت پایین‌تر می‌تواند به موتور پراید آسیب بزند.
4. حجم روغن موتور
از آنجا که روغن موتور در حجم‌های مختلف بسته‌بندی و روانه بازار می‌شود، باید حجم روغنی که پراید انژکتوری نیاز دارد را بدانید.
پراید از یک موتور 4 سیلندر با حجم 1300 سی سی بهره می‌برد. طبق اعلام شرکت سازنده، سایپا، در صورت تعویض فیلتر، این خودرو به 3.4 لیتر و بدون تعویض فیلتر به 3 لیتر روغن موتور نیاز دارد. با این حساب باید به سراغ بسته‌بندی‌های 3.5 یا 4 لیتری روغن موتور بروید تا بتوانید نیاز این خودروی اقتصادی و خاطره‌انگیز را رفع کنید.
به صورت خلاصه مشخصات بهترین روغن موتور برای پراید انژکتوری به صورت زیر است:
- وسکوزیته یا گرانروی: 20W-50 برای مناطق گرم یا موتورهای فرسوده و قدیمی، 10W-40 برای مناطق سردسیر
- نوع ماده پایه سازنده: نیمه سنتیک یا سنتیک
- استاندارد API: استاندارد SJ یا SL
- حجم روغن: با تعویض فیلتر 3.4 لیتر، بدون تعویض فیلتر 3 لیتر
خرید روغن‌های بی‌کیفیت و غیراصل از فروشگاه‌های نامعتبر، نه تنها باعث صرفه جویی در هزینه نمی‌شود بلکه می‌تواند سبب آسیب‌های جدی موتور مانند سوختن سرلیندر، آسیب سوپاپ‌ها، پیستون‌ها و شاتون شود. روغن پراید انژکتوری را از فروشگاه‌های معتبر و شناخته‌شده تهیه کنید.
بهترین مارک‌های روغن موتور برای پراید انژکتوری
برندهای مختلف داخلی و خارجی روغن مناسب برای پراید انژکتوری را تولید می‌کنند. هر کدام از این برندها با توجه به ویژگی‌ها و کیفیت روغن‌شان، قیمت متفاوتی دارند. در ادامه تعدادی از بهترین مارک‌های روغن موتور برای پراید انژکتوری را معرفی می‌کنیم:
۱. روغن موتور اسپیدی
روغن موتور اسپیدی محصولی از شرکت سپاهان است و یکی از بهترین گزینه‌های داخلی برای پراید انژکتوری محسوب می‌شود. سری روغن‌های اسپیدی مدل‌های مختلفی دارد که مدل سوپرپاور آن، برای پراید انژکتوری مناسب‌تر است. مدل‌های دیگر روغن‌های اسپیدی مانند پلاتنتیوم نیز برای پراید مناسب و قابل استفاده هستند. قیمت معقول و عملکرد مناسب از ویژگی‌های مثبت این روغن به شمار می‌آیند.
۲. روغن موتور بهران
شرکت نفت بهران، یکی از قدیمی‌ترین مجموعه‌های فعال در زمینه تولید روغن موتور انواع خودروهاست. روغن‌های بهران با قیمت مناسب و عملکرد قابل قبول، انتخاب بسیاری از راننده‌های ایرانی هستند. روغن موتور مدل سوپر پیشتاز بهران، بهترین سری روغن‌های این شرکت برای پراید انژکتوری است. البته می‌توانید با در نظر گرفتن ویژگی‌هایی که برای روغن موتور پراید انژکتوری ذکر کردیم، مدل‌های دیگر روغن موتور بهران را نیز تهیه کنید.
۳. روغن موتور ایرانول
یکی دیگر از شرکت‌های نام آشنای ایرانی که سالهاست روغن موتور انواع خودروهای سبک و سنگین را تولید می‌کند. ایرانول با بهره‌گیری از استانداردهای روز دنیا و نیروی انسانی مجرب، روغن‌های با کیفیت مطلوب و قیمت معقول روانه بازار کرده است. مدل‌های مختلفی از روغن موتورهای ایرانول در بازار موجودند که با توجه به ویژگی و قیمت‌شان می‌توانید آن‌ها را برای پراید انژکتوری خریداری کنید.
۴. روغن موتور توتال ایران (Total Quartz)
روغن موتور توتال کوارتز در ایران و تحت لیسانس شرکت فرانسوی توتال تولید می‌شود. روغن موتورهای این برند، از کیفیت و قیمت بالاتری نسبت به سایر برندهای داخلی برخوردارند. البته روغن‌های توتال اصل، ساخت فرانسه، نیز در بازار موجودند که کیفیتی و عملکردی بسیار بهتر دارند. البته در هنگام خرید روغن خارجی، حتما به اصل بودن آن دقت کنید. روغن‌های اصل بارکد معتبر دارند و کاملا پلمپ هستند.
۵. روغن موتور کاسپین
روغن موتور کاسپین نیز گزینه داخلی مقرون‌به‌صرفه برای پراید انژکتوری است. یکی از ویژگی‌های مثبت شرکت فومن شیمی این است که روغن‌های کاسپین مخصوص خودروهای دوگانه سوز تولید می‌کند که محافظتی خاص خودروهای گازسوز ارائه می‌کنند.
۶. روغن موتور لیکومولی (Liqui Moly)
محصولات شرکت لیکومولی آلمان جزو باکیفیت‌ترین روغن موتورهای موجود در بازار ایران هستند. روغن‌های لیکومولی با بهره‌گیری از بهترین مواد پایه و افزودنی‌های خاص ساخته شده در بهترین آزمایشگاه‌های جهان، روانکاری، رسوب‌زدایی و خنک‌کنندگی فوق‌العاده‌ای ارائه می‌دهند. البته روغن موتورهای لیکومولی جزو گران‌ترین روغن‌های بازار نیز به حساب می‌آیند.
۷. روغن موتور موبیل 1 (Mobil 1)
یکی دیگر از بهترین برندهای خارجی بازار روغن موتور خودرو مارک موبیل 1 است. محصولات این شرکت عملکرد فوق‌العاده‌ای در دماهای بالا دارند و کاملا از موتور در برابر آسیب‌های سایش و فرسایش محافظت می‌کند. البته مانند همه روغن موتورهای خارجی در هنگام خرید، باید توجه زیادی به اصل بودن آن داشته باشید.
۸. روغن موتور شل (Shell)
شل یکی از غول‌های نفتی دنیاست که سبد محصولات متنوعی دارد. این شرکت چند ملیتی انواع روغن موتورهای دیزلی و بنزینی را تولید می‌کند و کیفیت محصصولاتش زبانزد مصرف‌کنندگان در سرتاسر جهان است. البته روغن موتورهای شل در بازار ایران، قیمت بسیار بالایی دارند. مدل هلیکس شل، یکی از بهترین مدل‌های این شرکت برای پراید انژکتوری است.
۹. روغن موتور کاسترول (Castrol)
کاسترول برند انگلیسی شناخته‌شده در زمینه تولید روغن موتور انواع خودرو است. روغن‌های این شرکت با بهره‌گیری از تکنولوژی روز و افزودنی‌های شیمیایی ویژه در بسیاری از خودروهای گران قیمت و لوکس مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاسترول اصل ساخت انگلستان یا آلمان به ندرت در ایران یافت می‌شود و اگر هم پیدا شود قیمت بسیار بالایی خواهد داشت. بیشتر روغن موتورهای کاسترول موجود در بازار داخل ساخت کشورهای منطقه مانند ترکیه یا امارت هستند و کیفیت قابل قبولی دارند. همچنین تعداد روغن‌های بی‌کیفیت و تقلبی که در با نام کاسترول در بازار به فروش می‌رسند بسیار زیاد است و به همین دلیل حتما روغن موتور کاسترول را از فروشگاه‌های معتبر خریداری کنید.
۱۰. روغن موتور الف (elf)
یکی دیگر از برندهای فرانسوی بازار روغن موتور خودرو الف است. روغن‌های این شرکت بسیار باکیفیت هستند و عملکرد روان و قابل اتکایی در انواع شرایط آب و هوایی ارائه می‌دهند. شرکت الف تامین‌کننده روغن فابریک بسیاری از کارخانه‌ها مانند رنو نیز بوده است.
برند بهتام که در سال‌های گذشته شریک تجاری شرکت الف در ایران بود نیز روغن‌هایی با برند بهتام تولید می‌کند که فرمولاسیون مشابه روغن‌های الف دارند. با وجود اینکه روغن‌های بهتام از کیفیت مناسبی برخوردارند، اما کیفیت آن‌ها به پای الف اصل نمی‌رسند.
برای آشنایی بیشتر با برندهای داخلی و خارجی تولیدکننده روغن موتور برای پراید انژکتوری می‌توانید به مطلب راهنمای خرید بهترین روغن موتور؛ بررسی 12 برند داخلی و خارحی مراجعه کنید.
راهکارهای حفظ کیفیت و عمر روغن موتور
برای حفظ کیفیت و طول عمر روغن موتور پراید انژکتوری می‌توانید از نکات زیر یاری بگیرید:
- بهتر است هر 5000 تا 7000 کیلومتر روغن موتور را تعویض کنید. البته زمان دقیق تعویض روغن به شیوه رانندگی و کیفیت روغن شما بستگی دارد. تعویض نکردن به موقع روغن می‌تواند باعث فاسد شدن آن و تجمع رسوبات در موتور شود.
- بهتر است در زمان تعویض روغن، فیلتر روغن را عوض کنید. فیلتر کثیف، رسوبات و مواد اضافه را به روغن باز می‌گرداند و کیفیت آن را کاهش می‌دهد.
- هر دو هفته یک بار سطح روغن را چک کنید تا در صورت کاهش حجم روغن علت اصلی آن را پیدا و رفع کنید
- شتاب‌گیری‌های سنگین عمر روغن موتور را کاهش می‌دهند. بهتر است پیوسته و با سرعت مناسب رانندگی کنید.
- تا حد ممکن ماشین را زیر نور مستقیم آفتاب پارک نکنید. افزایش دمای خودرو عمر روغن موتور را کاهش می‌دهد.
جمع‌بندی
در پرایدهای انژکتوری، پیستون و سوپاپ‌ها بسیار دقیق‌تر از مدل‌های کاربراتوری عمل می‌کنند و سنسورهای مختلف مانند سنسور اکسیژن و سنسور مپ نیز باید کاملا پاکیزه باقی بمانند، به همین دلیل انتخاب روغن باکیفیت برای پراید انژکتوری اهمیت بسیاری دارد.
بهترین روغن برای پراید انژکتوری باید ویسکوزیته 20W-50 (در مناطق گرم) یا 10W-40 (در مناطق سردسیر) و استاندارد SJ یا SL داشته باشد و از نوع نیمه سنتیک یا تمام سنتیک باشد. همچنین حجم روغن مورد نیاز پراید انژکتوری بین 3 لیتر (بدون تعویض فیلتر) تا 3.4 لیتر ( با تعویض فیلتر) متغیر است.
در پایان تعدادی از بهترین مارک‌های روغن برای پراید انژکتوری در جدول زیر آمده‌اند:
| نام برند | محل ساخت | درجه کیفی |
|---|---|---|
| اسپیدی | ایران | 🥈 |
| بهران | ایران | 🥉 |
| ایرانول | ایران | 🥉 |
| توتال ایران | ایران تحت لیسانس فرانسه | 🥈 |
| کاسپین | ایران | 🥈 |
| توتال | فرانسه | 🥇 |
| لیکومولی | آلمان | 🥇 |
| موبیل 1 | اصل آمریکا – مونتاژ ترکیه، هند، امارات | 🥇 |
| شل | بریتانیا – هلند | 🥇 |
| کاسترول | اصل انگلیس – مونتاژ ترکیه و امارات | 🥈 |
| الف | فرانسه | 🥇 |
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید بهترین روغن موتور برای پراید یورو 4
پرسش های متداول در مورد بهترین روغن موتور برای پراید انژکتوری
سیاه شدن روغن موتور نشانه عملکرد درست روغن در جذب دوده و ذرات است، نه لزوماً نشانه خرابی. اما اگر خیلی سریع سیاه شود، ممکن است موتور کثیف باشد یا روغن بی‌کیفیت باشد.
خیر. افزودن روغن موتور فقط مقدار را جبران می‌کند، اما آلودگی و مواد شیمیایی تخریب‌شده را حذف نمی‌کند. تعویض کامل ضروری است.
بله، ولی فقط در صورت نیاز می‌توان از مکمل روغن موتور برای پراید انژکتوری استفاده کرد. مکمل‌ها می‌توانند به کاهش صدا یا بهبود روانکاری کمک کنند، اما استفاده بیش از حد یا بی‌مورد، مفید نیست و گاهی مضر است.
بهترین زمان برای چک کردن سطح روغن موتور، صبح زود است؛ زمانی که خودرو کاملاً سرد است. چون سطح دقیق‌تری نشان می‌دهد و خطر داغ بودن موتور هم وجود ندارد.
اگر روغن موتور زیادتر از حد مجاز ریخته شود، ممکن است باعث ایجاد فشار اضافی، کف کردن روغن، نشت و آسیب به کاسه‌نمدها شود. بهتر است فوراً مقدار اضافی تخلیه شود.
