از رانندگان تازه‌کار گرفته تا حرفه‌ای‌های باسابقه، همه می‌دانند که روغن موتور یکی از مهم‌ترین لوازم مصرفی خودرو است و باید هر چند وقت یک‌بار تعویض شود. اما خیلی‌ها خبر ندارند که فقط تعویض این روغن مهم نیست، بلکه انتخاب یک روغن مناسب و باکیفیت هم اهمیت زیادی دارد. روغن موتور باید همزمان به روانکاری قطعات متحرک موتور مشغول باشد، گرمای موتور را به بیرون انتقال دهد و آلودگی‌هایی که در این مسیر وجود دارد را هم از بین ببرد. چنین کاری فقط از بهترین روغن موتور خودرو برمی‌آید؛ پس لازم است تا با انواع روغن موتور و برندهای مختلف آن آشنا باشید تا بتوانید بهترین کیفیت روغن موتور را برای ماشین خود انتخاب کنید.
آشنایی با مشخصات روغن موتور
خیلی از افراد هنگامی که برای تعویض روغن مراجعه می‌کنند، اصلا هیچ توجهی به برند روغن و نوع آن ندارند و هر چه که فروشنده تجویز کند را برای خودروشان استفاده می‌کنند. رانندگان حرفه‌ای‌تر اما به مشخصات محصولی که در قلب، و رگ‌های خودروشان می‌ریزند توجه دارند و همیشه بهترین گزینه را انتخاب می‌کنند. معیارهای مختلفی در انتخاب بهترین روغن موتور خودرو دست دارند که مهم‌ترین‌هایشان را در این قسمت با هم بررسی می‌کنیم.
۱. نوع روغن
یکی از نکاتی که هنگام انتخاب روغن موتور باید به آن توجه کنید، مواد اولیه‌ای است که روغن بر پایه آن‌ها تولید شده. روغن موتور از لحاظ ساختار مواد سازنده انواع مختلفی دارد که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند. در حال حاضر انواع روغن موتور بر اساس ساختار مواد سازنده به سه دسته تقسیم می‌شوند.
روغن مینرال
روغن‌های مینرال از مواد طبیعی بر پایه نفت خام ساخته می‌شوند و به آن‌ها روغن پایه معدنی یا ارگانیک نیز گفته می‌شود. ارزان‌ترین روغن‌های موجود در بازار این دسته از محصولات هستند. روغن مینرال ویژگی‌های خاصی ارائه نمی‌دهد و طول عمر مشخصی هم دارد. اگر استفاده شما از خودرو فقط به مسیرهای شهری و کاربردهای روزمره محدود می‌شود و موتور خودرو را در شرایط سخت قرار نمی‌دهید، روغن موتور مینرال برای شما کافی خواهد بود.
روغن نیمه سنتتیک
این دسته روغن موتور از ترکیب روغن‌های مینرال با مواد شیمیایی مصنوعی ساخته می‌شود. در این محصولات تلاش شده تا نقاط ضعف روغن‌های مینرال با افزودن مواد شیمیایی مصنوعی پوشش داده شود و کیفیت بهتری در اختیار رانندگان قرار بگیرد. عملکرد روغن‌های نیمه سنتتیک در شرایط دمایی مختلف بهینه‌سازی شده و طول عمر بالاتری هم دارند.
روغن تمام سنتتیک
روغن موتور تمام سنتتیک باکیفیت‌ترین نوع روغنی است که می‌توانید برای موتور خودروتان تهیه کنید. این محصولات به طور کامل از فراورده‌های شیمیایی مصنوعی ساخته شده‌اند و کمترین آسیب را به محیط زیست می‌رسانند. عملکرد روغن‌های تمام سنتتیک به مراتب از روغن‌های مینرال بهتر است به گونه‌ای که با تغییرات دما، تا حد ممکن گرانروی خود را حفظ می‌کنند. اگر به طور مداوم از خودروتان برای مسیرهای طولانی و در شرایط رانندگی سخت استفاده می‌کنید، روغن تمام سنتتیک بهترین گزینه برای شماست.
| نوع روغن | مواد سازنده | طول عمر | قیمت | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|
| روغن مینرال | بر پایه نفت | پایین | پایین | استفاده روزانه |
| روغن نیمه سنتتیک | روغن مینرال + مواد افزودنی مصنوعی | متوسط | متوسط | استفاده طولانی مدت |
| روغن تمام سنتتیک | مواد شیمیایی مصنوعی | بالا | کم | استفاده طولانی مدت |
۲. درجه گرانروی روغن
احتمالا می‌دانید که در نام هر محصول مربوط به روغن موتور خودرو از یک‌سری اعداد استفاده می‌شود. مهم‌ترین عددی که در نام هر روغن موتور وجود دارد درجه گرانروی یا ویسکوزیته روغن است. درجه گرانروی در واقع میزان غلظت یا روان‌بودن روغن را در شرایط مختلف به ما نشان می‌دهد. این مقدار برای هر خودرو باتوجه به ساختار موتور و جزئیات آن مشخص می‌شود و ممکن است با خودروهای دیگر تفاوت داشته باشد. روغن موتور را از نظر ویسکوزیته به دو دسته کلی تقسیم می‌کنند.
روغن موتور تک درجه‌ای
روغن‌های تک درجه‌ای برای استفاده در بازه‌های دمایی مشخص کاربرد دارند زیرا غلظت آن‌ها با توجه به تغییر دما ثابت می‌ماند. ویسکوزیته این روغن‌ها را با عددی بین ۰ تا ۶۰ نشان می‌دهند. هر چه این عدد کمتر باشد با روغن روان‌تری سروکار دارید و هر چه بیشتر باشد غلظت روغن بالاتر است.
در حال حاضر دیگر از روغن‌های تک درجه‌ای در خودروها استفاده نمی‌شود و تقریبا تمام روغن موتورها مولتی گرید هستند.
روغن موتور مولتی گرید
بهترین کیفیت روغن موتور را باید از محصولاتی چند درجه‌ای یا همان مولتی گرید انتظار داشت. غلظت این نوع از روغن باتوجه به تغییرات دمایی بالا و پایین می‌شود تا همیشه بهترین عملکرد را در اختیار شما بگذارد. ویسکوزیته روغن‌های چند درجه‌ای را با دو عدد نشان می‌دهند که عدد اول نشان‌دهنده گرانروی روغن در هوای سرد است و عدد دوم غلظت روغن در دمای کارکرد موتور را نشان می‌دهد. ویسکوزیته روغن در سرما می‌تواند چیزی بین ۰ تا ۲۰ باشد و گرانروری روغن در گرما هم باید با عددی بین ۲۰ تا ۶۰ نشان داده شود.
مثال: روغن 10W40 نشان می‌دهد که روغن در سرما درجه گرانروی ۱۰ دارد، و غلظت روغن در دمای کارکرد موتور ۴۰ است.
۳. سطح کیفی روغن
یکی دیگر از معیارهایی که برای انتخاب بهترین روغن موتور باید در نظر داشته باشید سطح کیفی روغن است. معتبرترین استانداردی که برای نشان دادن درجه کیفیت روغن موتور استفاده می‌شود، مربوط به انجمن نفت آمریکا (API) است که با یک ترکیب دو حرفی آن را مشخص می‌کنند. پایین‌ترین درجه کیفیت روغن SA و بالاترین سطح کیفی که تابه‌حال شناخته شده درجه SP است.
| سطح کیفی روغن | توضیحات |
|---|---|
| SA تا SH | از رده خارج شده و کاربردی ندارد |
| SJ | کمترین سطح روغن قابل قبول درحال حاضر (مناسب خودروهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱) |
| SL | مناسب خودروهای بنزینی مدرن از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۴ |
| SM | مناسب برای استفاده در خودروهای تولید شده تا سال ۲۰۱۰ |
| SN | پرطرفدارترین روغن باکیفیت (مناسب خودروهای ۲۰۱۰ به بعد) |
| SN+ | مناسب خودروهای تولید سال ۲۰۱۸ به بعد |
| SP | بالاترین کیفیت روغن و کمیاب‌ترین محصول در بازار (مناسب خودروهای ۲۰۲۰ به بعد) |
فهرست بهترین روغن موتور خودرو
حالا که با معیارهای مختلف انتخاب روغن موتور مناسب برای خودرو آشنا شدید، وقت آن رسیده که بهترین برندهای روغن موتور موجود در بازار ایران را بررسی کنیم. شرکت‌های پتروشیمی که در سراسر دنیا انواع روغن موتور را برای خودروها تولید می‌کنند کم نیستند. همین مساله ممکن است باعث سردرگمی شما هنگام انتخاب بهترین محصول برای موتور خودروتان شود. باکیفیت‌ترین برندهای ایرانی و خارجی روغن موتور خودرو که در بین رانندگان ایرانی طرفداران زیادی دارند این‌ها هستند:
۱. توتال (Total)
بدون شکل روغن موتور توتال یکی از محبوب‌ترین برندها در دنیاست. این شرکت فرانسوی در حال حاضر یک کارخانه بزرگ و چندملیتی به حساب می‌آید که برای انواع خودروهای کوچک و بزرگ روغن موتور باکیفیت تولید می‌کند. مواد اولیه‌ای که برای ساخت محصولات این برند به کار می‌رود از باکیفیت‌ترین نوع است و تکنولوژی ساخت آن نیز کاملا به‌روز است. توتال تنوع بسیار خوبی در محصولات خود دارد و هم روغن‌های مینرال تولید می‌کند، و هم محصولات سنتتیک. قیمت محصولات برند توتال اما در صورتی که اصل باشد، به مراتب بالاتر از نمونه‌های مشابه ایرانی است.
۲. لیکومولی (Liqui Moly)
لیکومولی یکی دیگر از برندهای باکیفیت خارجی در زمینه تولید روغن موتور خودرو است. این شرکت آلمانی با بیش از ۶۰ سال سابقه در زمینه تولید انواع روغن و روان‌کننده جزو محبوب‌ترین برندها در سراسر جهان به حساب می‌آید. اگر از رانندگان قدیمی درباره بهترین روغن موتور در بازار بپرسید، قطعا یکی از نام‌هایی که بر زبان می‌آورند روغن موتور لیکومولی است. لیکومولی تنوع بسیار بالایی در محصولات مینرال، نیمه سنتتیک و سنتتیک در بازار کشور ما دارد. اما باید حواستان به نمونه‌های تقلبی و غیر اصل این برند نیز باشد.
۳. بهران (Behran)
شرکت بهران به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی در کشور، کار خود را ۶۰ سال پیش تحت لیسانس یک کمپانی آمریکایی آغاز کرد. از پرطرفدارترین محصولات بهران می‌توانیم به بهران تکتاز، بهران پیشتاز، بهران رانا، بهران سوپر رانا و… اشاره کنیم. در حال حاضر یکی از بهترین محصولات ایرانی برای روغن موتور خودروهای داخلی برند بهران است. تنوع انواع روغن موتور بهران و روان‌کننده‌های آن بسیار بالاست و توانسته استانداردهای مختلف جهانی را هم دریافت کند.
۴. اسپیدی (Speedy)
روغن موتور اسپیدی یکی از برندهای شرکت نفت سپاهان است که محصولات بسیار باکیفیت در اختیار مصرف‌کنندگان می‌گذارد. انواع روغن اسپیدی با فرمولاسیون پیشرفته به کاهش اصطکاک میان قطعات موتور موتور کمک کرده و در نتیجه عمر مفید موتور خودروی شما را افزایش می‌دهد. روغن موتور اسپیدی با ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد، عملکرد بهینه‌ای را در شرایط مختلف جوی و دماهای متفاوت ارائه می‌دهد. روغن‌های پاور، پلاتینیوم، سوپر اسپیدی و سوپر گلدن از پرطرفدارترین انواع روغن اسپیدی به حساب می‌آیند.
۵. ایرانول (Iranol)
روغن موتور ایرانول یکی از بهترین انتخاب‌ها برای رانندگانی است که به دنبال کیفیت و عملکرد عالی روغن در موتور ماشین خود هستند. ایرانول یکی‌از برندهای باکیفیت ایرانی است که توانسه با حفظ قیمت رقابتی و ارائه محصولات اقتصادی، محبوبیت خوبی در بین رانندگان به دست بیاورد. نام‌های الوند، تترا، سوپر رویال، ریسینگ، رونیا و… از باکیفیت‌ترین انواع روغن ایرانول هستند که با درجات گرانروی مختلف عرضه می‌شوند.
۶. الف (elf)
برند الف یکی دیگر از نام‌های فرانسوی در فهرست بهترین روغن موتور خودرو است. محصولات این برند کیفیت بسیار بالایی دارند اما متاسفانه در بازار ایران از تنوعی که لازم است برخوردار نیستند. مکانیک‌ها روغن موتور الف را بیشتر برای خودروهای فرانسوی مثل ال ۹۰، مگان، فلوئنس و انواع پژو توصیه می‌کنند.
۷. آیسین (Aisin)
برند آیسین یکی از شرکت‌های تولید قطعات خودرو در ژاپن است که انواع روغن موتور خودرو را نیز تولید می‌کند. این شرکت در واقع یکی از زیرمجموعه‌های گروه تویوتاست و با کیفیت بسیار بالایی که دارد، استانداردهای این گروه خودروسازی را رعایت می‌کند. قیمت روغن موتور آیسین برای انواع خودروهای ایرانی و خارجی در مقایسه با دیگر محصولات وارداتی مناسب‌تر است.
۸. کاسترول (Castrol)
روغن موتور کاسترول یکی‌از باکیفیت‌ترین و شناخته‌شده‌ترین برندها در سطح جهانی است. محصولات این برند انگلیسی در حال حاضر تحت لیسانس این شرکت و در داخل کشور ما تولید می‌شوند. در نتیجه کیفیتی که محصولات این برند به شما ارائه می‌دهند در سطح بسیار بالایی قرار می‌گیرد و از طرف دیگر به‌خاطر تولید در ایران قیمت بسیار خوبی هم دارد. از لحاظ قیمتی، محصولات کاسترول بین برندهای خارجی و برندهای داخلی قرار می‌گیرند.
۹. آترود (Atrod)
روغن موتور برند آترود مربوط به یک شرکت بین‌المللی است که کار خود را از حدود ۳۰ سال پیش با افتتاح چند شعبه در کشورهای ایران، امارات، مراکش و سودان آغاز کرد. آترود توانسته در طول این سال‌ها انواع روغن ماشین و روان‌کننده صنعتی را مطابق با استانداردهای جهانی، با قیمت مناسب به دست مصرف‌کنندگان برساند.
۱۰. لوکینی (Lookini)
روغن موتور لوکینی یکی از برندهای ایرانی جوان در زمینه تولید روغن موتور خودرو است که کار خود را از سال ۱۳۹۴ آغاز کرد. کیفیت محصولات لوکینی به قدری برای رانندگان ایرانی راضی‌کننده بوده که این برند در همین مدت کوتاه توانسته به فروش خوبی دست پیدا کند. روغن موتور لوکینی علاوه بر روانکاری قطعات موتور به شکل بهینه، با عمر مفید خوبی که دارد از قطعات ریز و درشت موتور خودروتان نیز به خوبی محافظت می‌کند.
۱۱. موتوسل (Motosel)
موتوسل یک برند باکیفیت کانادایی است که فعالیت خود را در زمینه تولید روغن موتور خودرو و روان‌کننده‌های صنعتی از حدود ۴۰ سال پیش آغاز کرد. محصولات این برند با وجود کیفیت بالایی که دارند، از قیمت‌های مناسب‌تری نسبت به سایر برندهای خارجی برخورداند. روغن موتور موتوسل را می‌توانید برای انواع خودروهای داخلی و خارجی در سطوح کیفی مختلف تهیه کنید.
۱۲. پارس (Pars)
احتمالا نام شرکت نفت پارس به گوش همه ایرانی‌ها آشنا باشد. روغن موتور نفت پارس یکی از برندهای زیرمجموعه این شرکت پتروشیمی است که سال‌هاست در زمینه تولید انواع روغن موتور خودرو فعالیت دارد. محصولات متنوع این برند کیفیت بسیار خوبی دارند و با قیمت‌های کاملا اقتصادی به بازار عرضه می‌شوند. روغن‌های ارس، تیزرو، پایا و سوپر پایا از محبوب‌ترین محصولات برند پارس هستند.
روغن موتور مناسب انواع خودرو ایرانی
روغن موتوری که برای خودروتان تهیه می‌کنید باید درجه گرانروی و سطح کیفی مشخصی داشته باشد. همچنین حجم روغنی که نیاز دارید نیز می‌تواند باتوجه به نوع خودروتان متفاوت باشد. این مشخصات همگی باتوجه به مدل موتور خودروی شما مشخص می‌شوند که می‌توانید از دفترچه راهنمای خودرو جزئیات آن را پیدا کنید. فهرست مشخصات روغن موتور مناسب برای برخی از ماشین‌های داخلی را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید.
| خودرو | درجه گرانروی روغن | سطح کیفی روغن | حجم روغن |
|---|---|---|---|
| پراید (تا مدل ۹۳) | 20W50 | SG | ۳ لیتر (۳.۵ با فیلتر) |
| پراید (مدل ۹۳ به بعد) | 10W40 | SJ | ۳ لیتر (۳.۵ با فیلتر) |
| تیبا | 10W40 | SL | ۳.۵ لیتر (۴ با فیلتر) |
| ساینا | 10W40 | SL | ۳.۵ لیتر (۴ با فیلتر) |
| کوییک | 10W40 | SL | ۳.۵ لیتر (۴ با فیلتر) |
| پژو 206 و 207 | 10W40 | SL | ۳ لیتر (۳.۲۵ با فیلتر) |
| پژو 405 (با موتور XU7) | 20W50 | SL | ۴.۴ لیتر (۴.۷۵ با فیلتر) |
| پژو 405 (با موتور TU5) | 10W40 | SL | ۳ لیتر (۳.۲۵ با فیلتر) |
| پژو پارس (با موتور XU7) | 20W50 | SL | ۴.۴ لیتر (۴.۷۵ با فیلتر) |
| پژو پارس (با موتور TU5) | 10W40 | SL | ۳ لیتر (۳.۲۵ با فیلتر) |
| سمند (با موتور EF7) | 10W40 | SJ | ۴.۷ لیتر (۴.۹ با فیلتر) |
| سمند (با موتور XU7) | 20W50 | SL | ۴.۴ لیتر (۴.۷۵ با فیلتر) |
| دنا | 10W40 | SJ | ۴.۷ لیتر (۴.۹ با فیلتر) |
| ال ۹۰ | 10W40 | SL | ۴.۷ لیتر (۴.۸ با فیلتر) |
| ریو | 10W40 | SG | ۳.۲۵ لیتر (۳.۷۵ با فیلتر) |
| وانت آریسان | 20W50 | SG | ۴ لیتر (۴.۵ با فیلتر) |
منظور از سطح کیفی روغن موتور خودرو، حداقل کیفیتی است که روغن باید داشته باشد. در نتیجه همیشه می‌توانید از سطوح کیفی بالاتر برای روغن موتور ماشین خود استفاده کنید.
زمان تعویض روغن موتور خودرو
تعویض به‌موقع روغن خودرو اهمیت بسیار زیادی در حفظ سلامتی قطعات موتور دارد. درست مانند دیگر لوازم مصرفی خودرو، روغن موتور نیز عمر مشخصی دارد و باید هر چند وقت یک بار به طور کامل تعویض شود. علت این مساله آن است که روغن یک ماده شیمیایی است و به مرور زمان، و پس از استفاده مداوم در موتور خودر کیفیت خود را از دست می‌دهد و دیگر نمی‌تواند به خوبی از پس وظایف خود بربیاید.
زمان تعویض روغن موتور را معمولا بر اساس کیلومتر کارکرد خودرو مشخص می‌کنند. البته که این مقدار برای تمام رانندگان و خودروهای مختلف یکسان نیست و می‌تواند تحت تاثیر عواملی مثل شرایط رانندگی، وضعیت سلامت موتور و… تغییر کند. برای آگاهی از دوره تعویض روغن موتور خودروتان می‌توانید به دفترچه راهنمای ماشین مراجعه کنید. بعضی از خودروهای جدیدتر حتی با نشان دادن یک هشدار در پشت آمپر خودرو، زمان تعویض روغن را به شما گوش‌زد می‌کنند. زمان تعویض روغن موتور انواع خودرو به طور میانگین در جدول زیر آمده است.
| نوع خودرو | زمان تعویض روغن موتور |
|---|---|
| خودروهای داخلی قدیمی | حدود ۵ تا ۷ هزار کیلومتر کارکرد خودرو |
| خودروهای داخلی جدید | حدود ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر کارکرد خودرو |
| خودروهای خارجی جدید | حدود ۱۰ هزار کیلومتر کارکرد خودرو یا بیشتر |
با توجه به عمر محدود روغن موتور، بهتر است حتی اگر در یک بازه ۶ ماهه کارکرد خودروتان به مقدار لازم نرسید هم نسبت به تعویض روغن موتور اقدام کنید.
بهترین روغن موتور خودرو را از کجا بخریم؟
اگر می‌خواهید با خرید یک روغن موتور باکیفیت جان تازه‌ای به موتور خودروتان ببخشید، به دسته‌بندی روغن موتور خودرو در سایت ترب مراجعه کنید. در دسته‌بندی روغن موتور خودرو تنوع بسیار بالایی از بهترین محصولات موجود در بازار ووجود دارد که شما می‌توانید آن‌ها را بر اساس اولویت‌های خود مرتب کنید. باتوجه به نکاتی که در این مقاله به آن‌ها اشاره کردیم، محصول مناسب خود را انتخاب کنید و بهترین کیفیت روغن موتور را به خودروتان هدیه دهید.
جمع‌بندی
برای نگهداری درست از خودرو و محافظت از قطعات موتور باید روغن موتور را به موقع تعویض کنید و همیشه بهترین روغن را در آن بریزید. برای انتخاب بهترین روغن موتور لازم است تا با برترین برندهای روغن موتور ایرانی و خارجی آشنایی داشته باشید و به نکاتی مثل سطح کیفی روغن، نوع روغن و ویسکوزیته آن نیز توجه کنید. اگر کمی برای انتخاب یک روغن مناسب زمان بگذارید، هم بهترین عملکرد را از خودروتان دریافت می‌کنید و هم عمر مفید موتور خودرو را افزایش می‌دهید.
| برند روغن موتور | کشور سازنده | کیفیت محصولات | قیمت |
|---|---|---|---|
| توتال | فرانسه | عالی | بالا |
| لیکومولی | آلمان | عالی | بالا |
| بهران | ایران | خوب | متوسط |
| اسپیدی | ایران | خوب | پایین |
| ایرانول | ایران | خوب | پایین |
| الف | فرانسه | عالی | بالا |
| آیسین | ژاپن | عالی | متوسط |
| کاسترول | ایران (لیسانس انگلیس) | خوب | متوسط |
| آترود | ایران (شرکت بین‌المللی) | خوب | متوسط |
| لوکینی | ایران | خوب | متوسط |
| موتوسل | کانادا | عالی | متوسط |
| پارس | ایران | خوبی | پایین |
پرسش های متداول در مورد بهترین روغن موتور
با وجود این‌که برخی از برندهای خارجی روغن موتور کیفیت بالاتری ارائه می‌دهند، اما این اختلاف کیفیت به اندازه‌ای نیست که به قیمت سه چهار برابری این محصولات در مقابل روغن موتورهای ایرانی بیارزد.
در میان برندهای ایرانی، برندهای بهران، اسپیدی، ایرانول و پارس بهترین کیفیت روغن موتور را به شما ارائه می‌دهند.
از بهترین روغن موتورهای خارجی در ایران می‌توانیم به توتال، کاسترول، لیکومولی و الف اشاره کنیم.
برای انتخاب روغن موتور مناسب باید به برند سازنده، سطح کیفی روغن، درجه گرانروی و نوع روغن موتور توجه کنید.
