به‌محض اینکه دمای هوا در طول شبانه‌روز به‌حدی رسید که دیگر نیازی به گرمایش احساس نکردید، زمان بستن شوفاژها فرا رسیده. انتخاب بهترین زمان بستن شوفاژ، مستقیما روی طول عمر پکیج، هزینه‌های انرژی و حتی جلوگیری از رسوب‌گرفتگی لوله‌ها تاثیر می‌گذارد. اما آیا در فصول گرم سال، بستن شیر رادیاتورها کافی است یا باید کار دیگری هم کرد؟ در این نوشته، به‌دور از باورهای عمومی، به‌صورت دقیق و کاربردی به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم تا ببییم آیا بستن شیر رادیاتور پکیج در تابستان ضروری است یا خیر؟
چه زمانی باید شیر شوفاژها را ببندیم؟
بهترین زمان بستن شوفاژ، معمولا اواسط بهار است، اماشرایط آب و هوایی منطقه شما و پایداری دما نیز اهمیت بالایی در این موضوع دارد. بهترین معیار برای بستن شوفاژ و رادیاتور، زمانی است که دمای هوا در طول شبانه‌روز به‌طور مداوم بالای ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد باقی بماند و شما دیگر نیازی به گرمایش، حتی در ساعات اولیه صبح یا نیمه‌شب، احساس نکنید.
بنابراین، به‌جای تعیین یک تاریخ ثابت به‌عنوان بهترین زمان بستن شوفاژ، بهتر است برای خاموش کردن سیستم گرمایشی و موتورخانه، به الگوی دمای هوای منطقه خود توجه کنید. زمانی که مطمئن شدید سرمای هوا به پایان رسیده و یک دوره گرمای پایدار چند روزه را تجربه کرده‌اید، آنگاه بهترین زمان برای تغییر حالت پکیج از زمستانه به تابستانه فرا رسیده.
عجله کردن در خاموش کردن سیستم گرمایش با اولین نشانه‌های گرما در اوایل بهار، می‌تواند شما را در روزهای سرد و بارانی غیرمنتظره غافلگیر کند. از طرف دیگر، به‌تعویق انداختن آن نیز به‌معنای اتلاف انرژی و پرداخت هزینه اضافی برای گرمایی است که به آن نیاز ندارید.
قصد خرید شوفاژ دارید ولی نمی‌دانید چه برندی خوبه؟ راهنمای خرید بهترین برند پکیج، در یافتن مارک‌های معتبر ایرانی و خارجی به شما کمک می‌کند.
آیا بستن شیر رادیاتور پکیج در تابستان ضرورت دارد؟
اکنون به یک پرسش مهم دیگر می‌رسیم، اینکه آیا بستن شیر رادیاتور پکیج در تابستان ضروری است؟ در پاسخ باید گفت خیر، این کار ضروری نیست. بهترین کار، قرار دادن دستگاه روی حالت تابستانه است. در این حالت، مدار گرمایش رادیاتورها از کار می‌افتد و پکیج دیواری یا زمینی فقط برای تامین آب گرم مصرفی روشن می‌شود. با این کار، دیگر نیازی به بستن تک‌تک شیرهای رادیاتور ندارید.
مزایا و معایب بستن شیرهای رادیاتور در تابستان
برخی از تکنسین‌ها و مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند در تابستان علاوه‌بر تغییر حالت پکیج، شیرهای اصلی رفت و برگشت رادیاتورها که زیر دستگاه قرار دارند را نیز ببندند. بیایید مزایا و معایب این کار را بررسی کنیم:
- جلوگیری از گرم شدن ناخواسته رادیاتورها
- کاهش هرچند جزئی مصرف انرژی
- افزایش آرامش خاطر
- آسیب به پمپ سیرکولاتور
- احتمال رسوب‌گرفتگی و گیرپاژ
- استهلاک و خرابی خود شیرها
اگر فراموش کنید پکیج را روی حالت تابستانه قرار دهید و فقط شیرها را ببندید، پمپ دستگاه برای به گردش درآوردن آب در یک مدار بسته تلاش کرده و تحت فشار شدید قرار می‌گیرد. این کار می‌تواند منجر به سوختن پمپ شود.
بهترین و ایمن‌ترین راهکار برای جلوگیری از آسیب دیدن پکیج، این است که دستگاه را روی حالت تابستانه تنظیم نمایید. این کار برای عملکرد صحیح دستگاه کفایت می‌کند. اگر به‌دلایلی مانند گرم شدن ناخواسته رادیاتورها یا برای اطمینان بیشتر، قصد بستن شیرها را دارید، حتما شیرهای اصلی رفت و برگشت در زیر پکیج را ببندید و از دستکاری شیرهای جداگانه هر رادیاتور پرهیز کنید.
برای لوله‌کشی شوفاژ، از لوله‌های پنج لایه، تک لایه، کامپوزیت و مسی استفاده می‌شود که در راهنمای خرید بهترین لوله برای شوفاژ، مزایا و معایب هر کدام را بررسی کرده‌ایم.
نحوه تنظیم پکیج روی حالت تابستانه
تغییر وضعیت پکیج از حالت زمستانه به تابستانه یک فرآیند ساده است که خودتان به‌راحتی می‌توانید آن را انجام دهید. این کار باعث می‌شود مدار گرمایش رادیاتورها غیرفعال شده و دستگاه فقط برای تامین آب گرم مصرفی (آب گرم شیرها) روشن شود. مراحل کار بسته به مدل پکیج (آنالوگ یا دیجیتال) کمی تفاوت دارد.
- شناسایی دکمه یا ولوم تنظیم فصل
- در پکیج‌های آنالوگ (دارای ولوم چرخشی): به‌دنبال ولومی بگردید که کنار آن علامت خورشید (☀️) برای تابستان و علامت برف (❄️) برای زمستان وجود دارد.
- در پکیج‌های دیجیتال (دارای صفحه نمایش): معمولا یک دکمه با عنوان Mode یا با شکل‌های مشابه وجود دارد که با فشردن آن می‌توانید حالت دستگاه را بین زمستانه و تابستانه تغییر دهید.
- انجام تنظیمات
- پکیج آنالوگ: ولوم تنظیم فصل را بچرخانید و آن را روی علامت خورشید (☀️) قرار دهید.
- پکیج دیجیتال: دکمه تغییر حالت (Mode) را فشار دهید تا روی صفحه نمایش، آیکون خورشید نمایان شود.
- بستن شیرهای رفت و برگشت رادیاتور (اختیاری اما پیشنهادی): در زیر پکیج معمولا چهار لوله با شیر وجود دارد. دو شیری که قطر لوله بزرگ‌تری دارند (معمولا سایز ¾)، مربوط به مدار رادیاتورها هستند. اهرم این دو شیر را در حالتی قرار دهید که بر مسیر لوله عمود باشند تا بسته شوند.
- بررسی فشار پکیج: پس از انجام مراحل بالا، فشار دستگاه را بررسی کنید. فشار مناسب برای پکیج در حالت عادی باید بین ۱ تا ۱.۵ بار باشد.
با توجه به اینکه بازار پکیج در ایران، عمدتا دست برندهای داخلی است، شناخت بهترین مارک پکیج ایرانی می‌تواند در تصمیم‌گیری و انتخاب باکیفیت‌ترین برند به شما کمک کند.
هنگام مسافرت نیاز به خاموش‌کردن پکیج هست؟
اینکه هنگام مسافرت نیاز به خاموش‌کردن پکیج هست یا خیر، به فصل و مدت زمان سفر شما بستگی دارد.
سفر در تابستان
اگر در تابستان و برای مدت کوتاهی (کم‌تر از یک هفته) سفر می‌کنید، نیازی به خاموش کردن کامل پکیج نیست. فقط مطمئن شوید دستگاه روی حالت تابستانه قرار دارد و شیرهای اصلی گاز و آب ورودی به آن باز هستند. اما در سفرهای طولانی (بیش از یک هفته)، توصیه می‌شود برای ایمنی بیشتر، پکیج را به‌طور کامل خاموش کنید. برای این کار، ابتدا دستگاه را خاموش کرده، سپس شیر اصلی گاز ورودی به پکیج را ببندید و در نهایت دوشاخه آن را از پریز برق بکشید.
سفر در زمستان
در زمستان، هرگز پکیج را به‌طور کامل خاموش نکنید! این کار به‌خصوص در مناطق سردسیر، خطر یخ‌زدگی آب در لوله‌ها و رادیاتورها را به‌همراه دارد که می‌تواند منجر به ترکیدگی لوله‌ها و خسارات جدی شود. هنگام سفر، بهترین کار این است که دمای رادیاتورها را روی کم‌ترین مقدار ممکن (مثلا ۱۰ تا ۱۵ درجه) تنظیم کنید. بسیاری از پکیج‌های مدرن دارای حالت ضدیخ‌زدگی هستند که با فعال کردن آن، دستگاه به‌صورت خودکار در دماهای پایین روشن شده و از یخ زدن آب جلوگیری می‌کند. این کار هم ایمنی سیستم را تضمین می‌کند و هم مصرف انرژی را به‌حداقل می‌رساند.
در مقالات قبلی بلاگ ترب، به معرفی بهترین پکیج دیواری بوتان به‌عنوان یکی از معتبرترین و باسابقه‌ترین برندهای سازنده سیستم‌های گرمایشی و موتورخانه ایرانی پرداخته‌ایم که به شما کمک می‌کند انتخاب مطمئنی داشته باشید.
اشتباهات رایج در بستن شوفاژ
برخی اقدامات اشتباه در پایان فصل سرما می‌تواند عمر مفید دستگاه را کاهش داده و هزینه‌های سنگینی برای تعمیرات به شما تحمیل کند.
- خاموش کردن کامل پکیج برای تمام طول تابستان: راکد ماندن آب در مدار برای چند ماه باعث رسوب‌گرفتگی و گیرپاژ کردن پمپ می‌شود. بهتر است پکیج روی حالت تابستانه باقی بماند و حداقل ماهی یک بار برای چند دقیقه آن را روشن کنید تا قطعات داخلی به‌کار بیفتند.
- بستن تمام شیرهای زیر پکیج: شما فقط باید شیرهای مدار گرمایش (دو شیر با لوله بزرگ‌تر) را ببندید. بستن شیر آب سرد ورودی باعث می‌شود که آب گرم مصرفی نیز قطع شود.
- دستکاری و بستن مکرر شیرهای رادیاتورها: باز و بسته کردن مداوم شیرهای روی هر رادیاتور، به‌خصوص اگر کیفیت بالایی نداشته باشند، باعث فرسودگی، هرز شدن و نشتی آن‌ها می‌شود. توصیه می‌شود فقط شیرهای اصلی زیر پکیج را مدیریت کنید.
- تخلیه کامل آب مدار گرمایش: برخی به تصور اینکه آب داخل رادیاتورها در تابستان باعث زنگ‌زدگی می‌شود، آن را خالی می‌کنند. در حالی که این آب به‌دلیل نداشتن تماس با اکسیژن، خاصیت خورندگی ندارد. وارد کردن آب تازه و پر از املاح و اکسیژن در شروع فصل سرما، نتیجه عکس داشته و فرآیند رسوب‌گذاری و خوردگی را تسریع می‌کند.
- توجه نکردن به سرویس دوره‌ای: بهترین زمان برای سرویس کامل پکیج، پایان فصل سرما و قبل از شروع استفاده مجدد از آن در پاییز است. به‌تعویق انداختن سرویس باعث می‌شود مشکلات جزئی دستگاه در طول تابستان نادیده گرفته شده و در اوج نیاز به گرمایش در زمستان، شما را با هزینه‌های سنگین مواجه کند.
کلام آخر
تاریخ ثابت و مشخصی به‌عنوان بهترین زمان بستن شوفاژ وجود ندارد، اما معمولا اواسط بهار، زمان مناسبی محسوب می‌شود. راهکار بهتر، این است که هر زمان دمای هوا به پایداری رسید و چند روز گرم پشت‌سرهم را تجربه کردید، به‌جای خاموش کردن کامل پکیج و بستن شیر شوفاژها، دستگاه را روی حالت تابستانه قرار دهید. این کار ضمن جلوگیری از آسیب به قطعاتی مانند پمپ، از رسوب‌گرفتگی مدار نیز پیشگیری می‌کند.
| اقدام | توضیحات |
|---|---|
| بهترین زمان بستن شوفاژ | پس از پایداری دمای شبانه‌روز بالای ۱۵ درجه سانتی‌گراد |
| تنظیم مناسب پکیج برای تابستان | فعال کردن حالت تابستانه (علامت خورشید ☀️) |
| مدیریت شیرهای رادیاتور | بستن دو شیر اصلی رفت و برگشت زیر پکیج (اختیاری) |
| سفر در تابستان | خاموش کردن کامل پکیج از طریق دکمه، کشیدن پریز برق و بستن شیر گاز |
| سفر در زمستان | هرگز دستگاه را خاموش نکنید! دما را روی حداقل یا حالت ضدیخ تنظیم کنید |
پرسش های متداول در مورد بهترین زمان بستن شوفاژ
بله؛ بعد از گذاشتن پکیج روی حالت تابستانه، کاهش جزئی فشار به‌دلیل سرد شدن آب داخل مدار رخ می‌دهد و طبیعی است. اما اگر فشار به زیر ۱ بار کاهش پیدا کرد، احتمال دارد سیستم شما نشتی کوچکی داشته باشد که توصیه می‌شود قبل از شروع مجدد فصل سرما توسط سرویس‌کار بررسی شود.
خیر، هرگز آب داخل رادیاتورها را تخلیه نکنید. این آب سیاه به‌دلیل نداشتن اکسیژن، خاصیت خورندگی ندارد و باعث زنگ‌زدگی داخلی رادیاتورها نمی‌شود.
بسیاری از پکیج‌های جدید، دارای سیستم ضد گریپاژ هستند. وصل بودن دستگاه به برق اجازه می‌دهد تا پمپ سیرکولاتور هر ۲۴ ساعت یک‌بار برای چند ثانیه کار کند و از گیر کردن آن جلوگیری شود.
به جای حالت تابستانه، گذاشتن درجه رادیاتورها روی صفر توصیه نمی‌شود. با اینکه رادیاتورها گرم نمی‌شوند، اما احتمال دارد پمپ دستگاه فعال شود. استفاده از حالت تابستانه، روش صحیح و استاندارد برای غیرفعال کردن کامل مدار گرمایش است.
قانون کلی، برعکس زمان بستن شوفاژ است. یعنی هرگاه دمای هوا در طول شب به‌طور مداوم به زیر ۱۵ درجه سانتی‌گراد رسید و احساس نیاز به گرمایش در داخل خانه داشتید، بهترین زمان برای راه‌اندازی مجدد حالت زمستانه است.
